Nëse i hedhim një vështrim mëngjesit në çdo cep të Tiranës, do të shohim një panoramë të njohur: rrugë të mbipopulluara me makina, bllokime trafiku që zgjasin më shumë se një orë, dhe njerëz të vonuar në punë apo shkollë. Ky është realiteti i përditshëm për mbi 800 mijë banorët e kryeqytetit shqiptar.

Sipas një raporti të publikuar nga Agjencia për Zhvillim Territorial, rritja e shpejtë e popullsisë urbane, mungesa e një infrastrukture të qëndrueshme transporti dhe varësia nga makinat private janë tre faktorët kryesorë që shkaktojnë trafikun kaotik të Tiranës.

Sipas të dhënave nga Drejtoria e Transportit, në Tiranë regjistrohen çdo muaj rreth 5,000 automjete të reja, ndërkohë që infrastruktura mbetet thuajse e pandryshuar prej më shumë se një dekade. Aktualisht, qyteti numëron mbi 300,000 mjete të regjistruara. Po t’i shtosh edhe mjetet që vijnë çdo ditë nga rrethet përreth, situata përkeqësohet dhe më tej.

Në raportin e fundit të IQAir për ndotjen, Tirana është renditur ndër 10 qytetet më të ndotura në Europë në disa ditë të muajit prill 2025. Një pjesë e madhe e kësaj ndotjeje i atribuohet trafikut të rënduar dhe automjeteve të vjetra që qarkullojnë lirshëm në qytet.

Përtej ndotjes, është edhe kostoja njerëzore. Një studim i vitit të kaluar nga Universiteti Politeknik i Tiranës tregoi se një qytetar humbet mesatarisht 38 ditë në vit vetëm në pritje në trafik. Kjo është më shumë se një muaj kalendarik i jetës së tyre, i kaluar pas timonit ose në autobusë që nuk lëvizin.

Për Mirin, një shofer taksie me 20 vite përvojë, koha kur Tiranën mund ta përshkoje për 15 minuta i duket si kujtim i largët. “Sot më duhen 45 minuta për të shkuar nga Kombinati në Stacionin e Trenit. Dhe jo për shkak të distancës – por sepse gjithçka është bllokuar,” thotë ai.

Shumë prej rrugëve kryesore të qytetit nuk janë projektuar për volumin aktual të trafikut. Ndërtimet e reja në çdo cep të qytetit po shtojnë ngarkesën, ndërsa hapësirat publike janë zëvendësuar me qendra tregtare dhe pallate shumëkatëshe pa asnjë plan të qartë urban.

Fëmijët vonohen në shkollë. Njerëzit humbasin takime të rëndësishme pune. Ambulancat ngecin në rrugë. Jetesa në kryeqytet është kthyer në një garë të përditshme kundër orës dhe kundër nervave.

Por ndërsa problemi thellohet, rrugët qëndrojnë të bllokuara, njësoj si shpresa e qytetarëve për një Tiranë që lëviz.